4M VÀ CÁC BIẾN THỂ.
Cha ông chúng ta có câu: "có bột mới gột lên hồ", ý nói rằng: nguồn lực là yếu tố không thể thiếu để tạo ra kết quả.
Về mặt quản trị, nếu coi kết quả là đầu ra thì yếu tố nguồn lực được coi là đầu vào, đứng giữa kết quả và nguồn lực là các hoạt động/ quá trình tạo kết quả. Khái niệm nguồn lực có thể được đại diện bởi bốn yếu tố cơ bản, 4M:
- Man: Con người
- Machine: trang thiết bị, dụng cụ, máy móc
- Material: nguyên vật liệu
- Method: phương pháp hay cách thức để tạo ra kết quả.
Khi đó việc tạo ra một kết quả nào đó được thực hiện khi con người (người làm, người chịu trách nhiệm, ...) tạo ra kết quả bằng cách sử dụng trang thiết bị máy móc để chế biến vật liệu theo phương pháp xác định để tạo ra kết quả đó.
Lấy ví dụ: muốn tạo ra một nồi cơm ngon (kết quả) thì chúng ta cần các yếu tố (nguồn lực) là: gạo, nồi cơm điện, người nấu cơm và người đó phải biết cách nấu (có nghĩa là phương pháp nấu đã được nằm lòng ở người nấu rồi). Thế rồi người đó thực hiện việc nấu cơm để tạo ra món cơm quen thuộc.
Trong ví dụ này, chúng ta dễ thấy:
- Yếu tố kết quả (đầu ra) là: nồi cơm thơm ngon, ít ra là gạo được nấu.
- Yếu tố nguồn lực (đầu vào) gồm có:
- Machine: nồi cơm
- Material: gạo, nước, điện
- Man: người nấu cơm
- Method: phương pháp nấu
- Quá trình, hoạt động: nấu cơm
Tuy nhiên, nếu có những câu hỏi như: "khi nấu cơm cần biết nấu cho mấy người ăn, thông tin này thì ở chỗ nào của đầu vào?" hay "điện được coi là năng lượng mà, sao lại sếp vào phân loại: nguyên vật liệu nhỉ?" thì tác giả của bài viết này cũng hơi băn khoăn. Khi lục tìm trong kinh nghiệm thì vẫn thấy thông tin, thậm chí cả năng lượng được đưa vào phân loại nguyên vật liệu.
Như một sự mở rộng, chúng ta lại có thêm những 5M, 7M, 4M-1I-1E, 5M-1E, 5M-1I-1E
Nhận xét
Đăng nhận xét